Tweet
Indonesië herbergt honderden forten die tussen de 16e en 20e eeuw zijn gebouwd langs belangrijke handels- en zeeroutes. 1 daarvan is Fort Willem II in het Midden-Javaanse stadje Ungaran. Het fort dat omringd wordt door woningen, bedrijfskantoren en overheidsgebouwen, is al lange tijd niet in gebruik en verlaten.
Fort Willem II is zeer makkelijk te bereiken met het openbaar vervoer. Vanaf het busstation in Semarang rijden er verschillende bussen naar Ungaran. De bus stopt precies voor het fort.
Nu en dan bezoeken nieuwsgierige toeristen het fort om er een kijkje te nemen. Een aantal lokale kunstgroepen komt er om te oefenen. In 2010 organiseerde een lokale culturele groep er het Benteng Ungaran-festival.
In een gevelsteen is het jaartal 1786 gegraveerd
Ungaran ligt aan de voet van een berg, langs de strategische weg die tussen Semarang en Kartasura ligt. Tijdens de Chinese opstand (1741-1743) vonden er hevige gevechten plaats tussen VOC-soldaten en Javaanse en Chinese opstandelingen.
De toenmalige gouverneur, Gouverneur-Generaal Von Imhoff (1743-1750) gaf naar aanleiding van die opstand de opdracht voor de bouw van 3 kleine forten op strategische plekken in het gebied; 1 daarvan is Fort Willem II in Ungaran. In een gevelsteen bij de hoofdingang is het jaartal 1786 gegraveerd, het jaar dat het fort gebouwd werd.
Toen in 1811 de Britse invasiemacht bij Batavia landde, had dat ook gevolgen voor Fort Willem II. Het fort werd gedurende 6 jaar door de Britten ingenomen. In 1817 kwam het weer in bezit van de Nederlanders.
Nieuwe bestemming
Omdat er in 1830 een nieuw fort werd gebouwd in Ambarawa (Midden-Java) – Fort Willem I - kwam er een einde aan de militaire bestemming van het fort in Ungaran.
Fort Willem II kreeg een nieuwe bestemming. Soldaten van het garnizoen in Semarang leden aan allerlei tropische ziekten. Wegens de toen nog gebrekkige medische voorzieningen was het moeilijk deze soldaten te genezen. Wel was bekend dat een verblijf in een koeler klimaat in de binnenlanden de zieken goed zou doen. Gesitueerd aan de voet van een berg, was het in Ungaran veel koeler en gezonder om te leven dan aan de kust.
In 1840 werden de 1e patiënten naar Ungaran gestuurd. De resultaten waren veelbelovend. In de loop der jaren kwamen er in dit hersteloord patiënten vanuit Semarang, Fort Willem I in Ambarawa en Salatiga.
Gevangenis en politiebureau
Fort Willem II werd in de loop der jaren ook gebruikt als gevangenis. Na de Indonesische onafhankelijkheid op 17 augustus 1945 werden alle gevangenen vrijgelaten. In oktober en november 1945 gebruikte de Indonesische Republiek het fort als interneringskamp voor Indo-Europeaanse mannen en jongens. 23 november 1945 werden de gevangenen verplaatst naar Fort Willem I in Ambarawa.
Sinds dat moment werd Fort Willem II in Ungaran gebruikt als politiebureau. Aan het begin van de 21e eeuw, bouwden de lokale autoriteiten een nieuw en modern politiebureau recht tegenover het fort. Sinds 2008 is Fort Willem II niet meer in gebruik en verlaten.
Bron: Forts in Indonesia (Ministry of Education and Culture Republic of Indonesia).
